تصویب شیوه جدید جام جهانی؛ افزایش کمیت، کاهش کیفیت
فیفا شیوه جدید جام جهانی را تصویب کرد.

شورای فیفا در جلسهای که امروز، سهشنبه، در کیگالی، پایتخت رواندا برگزار میشود، شیوه برگزاری جام جهانی ۲۰۲۶ به میزبانی آمریکای شمالی را تایید خواهد کرد. مطابق این طرح، ۴۸ تیم صعودکننده در ۱۲ گروه ۴تیمی قرار میگیرند و از این تعداد، ۳۲ تیم به مرحله حذفی راه خواهند یافت. در مجموع ۱۰۴ مسابقه برگزار میشود که نسبت به شیوه پیشین (۶۴ مسابقه) گسترش پیدا کرده و برگزاری این مسابقات در ۳ کشور آمریکا، مکزیک و کانادا ۳۹ روز به طول خواهد انجامید. به این ترتیب حداکثر تعداد بازیها نیز برای تیمهای برتر به عدد ۸ افزایش مییابد. اینفانتینو در نخستین هفتههای حضور پشت میز ریاست فیفا، مطابق وعدههای انتخاباتیاش که منجر به کسب آرای فراوان در آسیا و آفریقا شد، ایدههای خود برای گسترش و بزرگتر کردن تورنمنتها را اعلام کرد و حالا همزمان با ارائه طرح جدید جام باشگاههای جهان که با ۳۲ تیم برگزار خواهد شد، جام جهانی فوتبال هم ۳ سال بعد شلوغترین دوره خود را تجربه خواهد کرد. حالا تقریباً از هر ۴ تیم ملی عضو فیفا یک تیم مسافر جام جهانی میشود و تحقق رویاهای قدیمی و شکستن طلسمهای چندین ساله چندان دشوار نخواهد بود.
شکست ایده گروه های ۳ تیمی
نخستین طرح برای برگزاری جام جهانی بزرگتر، ایجاد ۱۶ گروه ۳ تیمی بود. در صورت پذیرش این طرح تنها ۱۶ مسابقه به مجموعه بازیها افزوده میشد. با این حال ۴ سال انتظار تیمها برای برگزاری تنها ۲ مسابقه در جام جهانی ناعادلانه به نظر میرسید. ضمن این که در این صورت جذابیت بازیهای همزمان روز آخر از بین میرفت و ۲ تیمی که در آخرین روز دور گروهی رو در روی هم قرار میگرفتند، به وضوح شانس بیشتری برای مهندسی مسابقه و کسب نتیجه دلخواه خود داشتند. «رسوایی خیخون» و رضایت آلمان غربی و اتریش برای پیروزی میلیمتری آلمان در آخرین بازی دور گروهی جام جهانی ۱۹۸۲ که منجر به صعود هر ۲ تیم و حذف الجزایر میشد، بعد از ۴ دهه هنوز از خاطرهها پاک نشده. معضلات و خاطراتی شبیه به این طرح ۱۶×۳ فیفا را ملغی کرد تا جام جهانی به بزرگترین و طولانیترین شیوه خود برسد.
شیوه جدید ، تیم های جدید
نخستین دوره جام جهانی به دلیل نرسیدن تیمها به حد نصاب ۱۶ تیم با حضور تنها ۱۳ کشور در اروگوئه برگزار شد. تغییرات شیوه جام جهانی حتی به عدم برگزاری فینال و مسابقات پایانی دورهای در جام جهانی ۱۹۵۰ هم منجر شد اما تعداد تیمهای حاضر در تورنمنت تابستانی فیفا تا انتهای قرن بیستم از ۲۴ تیم فراتر نرفت. افزایش تعداد تیمها به ۳۲ که در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه آغاز شد و در ۶ دوره بعد از آن هم ادامه یافت، سازوکار آشنا و استانداردی به این رقابتها داده بود. تیمهای متوسط قارههای مختلف شانس معقولی برای صعود خود متصور میشدند و هیچ قدرت بزرگی از صعود مطمئن نبود. در ساختار جدیدی که فیفا برای جامهای جهانی بعدی تعیین کرده ۴۸ تیم در ۱۲ گروه تقسیم میشوند و علاوه بر ۲ تیم برتر هر گروه، ۸ تیم سوم برتر راهی مرحله حذفی میشوند. تجربه یورو ۲۰۱۶ نشان داد صعود تیمهای سوم و جدولهای از پیش تعیین شده میتواند دور حذفی را به شیوه غیر استانداردی به ضرر بعضی از تیمهای سرگروه شکل دهد. در این شیوه همچنان حساسیت مسابقات همزمان روز آخر پابرجا خواهد بود اما سطح مسابقات به وضوح پایین میآید. ملتهای جدیدی از نخستین صعود به جام جهانی لذت خواهند برد و فیفا به هدف خود در گسترش و جهانیتر کردن فوتبال میرسد اما بعید است دور گروهی مانند سالهای گذشته پرتبوتاب جذاب باشد. تیمهای ضعیفتری به دور گروهی راه پیدا میکنند و تنها یک پیروزی میتواند به معنای صعود به دور بعدی باشد. اضافه شدن یک هفته به مدت برگزاری جام جهانی، تعطیلات پیش از تورنمنت را از ۲۳ روز به ۱۶ کاهش میدهد؛ به وضوح کمتر از رقابتهای تابستانی قبلی اما ۲ برابر استراحت پیش از جام جهانی قطر. حالا و با تغییر شیوه برگزاری، باید منتظر تقسیم مجدد تعداد بازیها بین ۳ کشور میزبان باشیم. در شیوه قبلی، قرار بود از ۸۰ مسابقه کل تورنمت، ۶۰ بازی در آمریکا، ۱۰ مسابقه در مکزیک و ۱۰ مسابقه در کانادا برگزار شود. ۱۶ ورزشگاه در ایالتهای آمریکا و ۳ ورزشگاه در هرکدام از همسایههای شمالی و جنوبی این کشور میزبانی جام جهانی ۲۰۲۶ را که تابستان ۱۴۰۵ برگزار میشود به عهده خواهند داشت.