گرههای اقتصادی و مالی؛ چرا منچستریونایتد باید به لیگ قهرمانان صعود کند؟
ناکامی در کسب سهمیه درآمدهای باشگاه را به شدت کاهش میدهد.

تا همین چند هفته پیش کمتر کسی در صعود شیاطین سرخ به دور گروهی رقابتهای فصل آینده لیگ قهرمانان اروپا شک میکرد.
اختلاف امتیاز و شکاف بزرگی که بین ۴ تیم بالانشین و دیگر تیمهای لیگ برتر رخ داده بود، نامزدهای کسب سهمیه را کاملا ً مشخص و قطعی نشان میداد. تا ابتدای ماه جاری میلادی، منچستریونایتد با ۷ امتیاز اختلاف نسبت به لیورپول و یک بازی کمتر، هیچ خطری احساس نمیکرد اما ۲ شکست متوالی پرحسرت مقابل برایتون و وستهام با فرم عالی شاگردان یورگن کلوپ در لیورپول و پیروزیهای میلیمتری اما متوالی بندرنشینان همراه شد تا اختلاف بین رده چهارم و پنجم به تنها یک امتیاز کاهش پیدا کند. یونایتد هنوز سرنوشت رقابت را در دستان خود دارد. این تیم همچنان به پشتوانه یک بازی عقبافتاده شانس جدیتر کسب سهمیه است اما خیال آنها دیگر راحت نیست و سرخهای مرسیساید مترصد کوچکترین لغزش تا انتهای فصل خواهند بود. ترکیب نه چندان عمیق تنهاخ، توان فیزیکی و روحی کامل برای مبارزه همزمان در ۴ جام را نداشت. یونایتد تا فینال ۲ جام حذفی داخلی صعود کرد و به یک چهارم نهایی لیگ اروپا هم رسید. در واقع آنها از تمام بازیهای ممکن در طول فصل تنها در ۳ دیدار پایانی لیگ اروپا غایب بودهاند.
استهلاک بدنی و افت انگیزه باعث شد در هفتههای پایانی و وقتی فصل فوتبال انگلیس به سرازیری تعیینکننده پایانی میافتد، عملکرد تیم دچار افت جدی شود. اشتباهات خط دفاعی و دروازهبان، پرونده اروپایی را مقابل سرخ و سفید پوشان سویا بست، سهمیه لیگ قهرمانان به خطر افتاده و دربی منچستر در فینال جام حذفی در شرایطی کاملاً متفاوت برای ۲ طرف آبی و قرمز شهر برگزار خواهد شد. پیروزی در فینال جام حذفی و جلوگیری از دومین سهگانه تاریخ انگلیس، یک آرمان حیثیتی برای بازیکنان منچستر یونایتد است اما هدف اصلی آنها بازگشت به لیگ قهرمانان اروپاست. با توجه مسائل اقتصادی باشگاه، بدهیهایی که گلیزرها به بار آوردهاند و قوانین جدید فیفا و یوفا در حوزه بازی جوانمردانه مالی، ناکامی مجدد در صعود به دور گروهی لیگ قهرمانان میتواند حتی باشگاهی مانند منچستریونایتد، به عنوان یکی از ارزشمندترین برندهای ورزشی جهان و گرانقیمتترین باشگاه فوتبال دنیا را به ورطه افول بکشد.
بدهی یک میلیارد پوندی
مجموع بدهیهای منچستریونایتد براساس حسابرسی 3 ماهه منتهی به زمستان سال گذشته، به رقم یک میلیارد پوند (معادل ۱.۲ میلیارد یورو) رسیده و خانواده گلیزر در آستانه فروش باشگاه، هیچ تمایلی به پرداخت این بدهیها ندارند. در حالی که مالکیت پرحاشیه آنها در منچستر از نظر بدهی، سود و فعالیتهای اقتصادی، مجموعاً ۱.۵ میلیارد پوند برای باشگاه هزینه داشته، باید دید مالکیت احتمالی جیم راتکلیف انگلیسی یا جاسم بن حمد قطری چه تأثیری در روند اقتصادی یونایتد خواهد داشت. صعود یا عدم صعود تیم به لیگ قهرمانان اروپا، هیچ تأثیری در پیشنهادهای کلان این ۲ خریدار بزرگ برای خرید منچستر یونایتد نخواهد داشت و شاید جیب پرپولتر مالکان جدید، عدم تعادلی که در بالای جدول به نفع منچستر سیتی و نیوکاسل به راه افتاده را از بین ببرد.
درآمد حاصل از کسب سهمیه
یوفا هنوز آمار و ارقام پرداختی به باشگاهها در فصل جاری لیگ قهرمانان اروپا را منتشر نکرده اما بررسی آمار مشابه فصلهای پیشین میتواند راهگشا باشد. طبق قوانین بازی جوانمردانه مالی که سال به سال سختگیرانهتر میشوند، مجموع هزینههای باشگاهها برای خرید بازیکن نباید از مجموع درآمدهای فوتبالی بالاتر برود و این موضوع اهمیت کسب درآمد از تورنمنتهای داخلی و بینالمللی را دوچندان میکند. یوفا ۳.۵ میلیارد یورو درآمد حاصل از بازیهای تورنمنتهای خود در سال گذشته را بین باشگاهها تقسیم میکند؛ به گونهای که ۲ میلیارد یورو سهم تیمهای حاضر در لیگ قهرمانان باشد. ۲۵ درصد از این مبلغ به طور مساوی بین تمام تیمها تقسیم میشود و ۳۰ درصد بر اساس عملکرد تیمها در یک دهه اخیر فوتبال اروپا. ۱۵ درصد بر اساس میزان بیننده تلویزیونی داخلی هر تیم و ۳۰ درصد باقیمانده هم بر اساس سطح عملکرد تیم در رقابتهای آن فصل. کسب سهمیه به خودی خود ۱۵.۶ میلیون یورو برای هر تیم درآمد حاصل خواهد کرد و هر پیروزی در دور گروهی ۲.۸ میلیون یورو به این مبلغ اضافه میکند؛ در حالی که پاداش هر تساوی ۹۳۰ هزار یورو است.
درآمد تلویزیونی منچستر یونایتد در حسابرسی ۳ ماهه منتهی به دسامبر ۲۰۲۲ رقم ۵۸.۸ میلیون پوند را نشان میدهد که نسبت به سال قبل از آن با کاهش ۲۷.۶ میلیون پوندی مواجه شده. علت آن طبیعی است؛ ۲۷ میلیون ضرر در درآمد حق پخش تنها به دلیل ناکامی در صعود به لیگ قهرمانان. مجموع درآمد حق پخش و روز مسابقه باشگاه که در مسابقات اروپایی به دست آمده در فصل منتهی به تابستان ۲۰۲۲ عدد ۷۵ میلیون پوند را نشان میدهد؛ حدوداً برابر با ۷۳.۸ میلیون پوند در فصل قبل از آن و به شدت بیشتر از ۲۰.۹ میلیون پوند در فصل ۲۰-۲۰۱۹ که تازه با صعود شاگردان سولسشائر به مرحله نیمه نهایی لیگ اروپا به دست آمده بود. همچنین طبق قرارداد تبلیغاتی پیراهن اصلی تیم، در صورت عدم صعود به لیگ قهرمانان، شرکت آدیداس، ۳۰ درصد کمتر از درآمد سالانه ۹۵ میلیون دلاری را به یونایتد خواهد پرداخت.
کاهش دستمزدها
هر قرارداد به شکل جداگانه تنظیم شده و شرایط پاداشها و دریافتیهای هر بازیکن متفاوت است اما به طور کلی مجموع دستمزد دریافتی بازیکنان در صورت ناکامی در صعود به لیگ قهرمانان اروپا ۲۵ درصد کاهش خواهد یافت. فصل گذشته با کسب رده ششم لیگ به پایان رسید و منجر به کاهش دستمزد هفتگی بازیکنان در سال جاری شد. کسب رده چهارم، میتواند درآمد ستارگان سرخ پوش را به حالت پیشین برگرداند. برگههای حسابرسی پائیز ۲۰۲۲ مجموع دستمزد بازیکنان را ۷۷.۳ میلیون پوند نشان میدهد که نسبت به فصل قبل از آن ۲۰.۴ میلیون پوند کاهش پیدا کرده.
صعود به لیگ قهرمانان مسلماً برآوردهای مالی باشگاه را تغییر میدهد. مجموع بدهیهای باشگاه (۹۶۹ میلیون) کم کم به مرز یک میلیارد پوند میرسد. قطعاً دلایلی وجود دارد که یونایتد با عبور از رونالدو، ووت وگهورست را به اولدترافورد میآورد؛ بازیکنی که از برنلی به صورت قرضی به ترکیه رفته بود. طبق قوانین جوانمردانه مالی جدید یوفا، مجموع پرداختی باشگاهها به دستمزد بازیکنان و کادر فنی و همینطور هزینههای خرید و پرداخت به مدیران برنامه نباید از صددرصد درآمدهای فوتبالی باشگاه تجاوز کند. این عدد در فصل آینده به ۹۰ درصد کاهش پیدا میکند و در فصلهای بعدی به ۸۰ و ۷۰ درصد خواهد رسید. گزارش اتلتیک نشان میدهد منچستریونایتد در پنجره نقل و انتقالاتی تابستان آینده صد میلیون پوند بودجه در اختیار خواهد داشت که البته درآمدهای حاصل از فروش بازیکن به آن افزوده میشود.