اونانا شایسته جانشینی دخیا خواهد بود؟/ به زمان، فرصت دهید!
آندره اونانا به زودی جانشین داوید دخیا خواهد شد.
پایان دوران داوید دخیا در منچستریونایتد، این سوال را به وجود آورده که جانشین او چه کسی است؟ چه کسی قرار است پا جای پای کسی بگذارد که به مدت 12 سال، از قفس توری شیاطین سرخ محافظت کرده و خود جانشین ادوین فن‌درسار افسانه‌ای بوده است.
از آندره اونانا، سنگربان موفق اینتر در راه رسیدن به فینال فصل گذشته لیگ قهرمانان اروپا به‌عنوان گزینه اصلی منچستریونایتد نام برده می‌شد و اکنون تنها اعلام رسمی این انتقال توسط منچستریونایتد باقی مانده است. صدالبته مدیران اینتر در این راه، به سادگی او را از دست نداده‌اند و پایه مبلغ انتقال را روی 50 میلیون یورو تنظیم کرده‌اند. اونانا سابقه کار با اریک تن‌هاخ در آژاکس را هم داشته و گزینه ایده‌آلی برای ایستادن روی خط دروازه منچستریونایتد به حساب می‌آید اما سوال اینجاست او جانشین مناسبی برای دخیا خواهد بود؟ اساساً چه نیازی بود درست با پایان فصلی که داوید دستکش طلایی لیگ برتر را به چنگ آورده است، اونانا جانشین دخیا در ترکیب تیم بشود؟
دروازه‌بان ریسک‌پذیر
نقش دروازه‌بان در ترکیب تیم‌ها به مرور پر رنگ‌تر از مهار توپ بوده است و در یک دهه اخیر، انقلابی تحت هدایت پپ گواردیولا به وقوع پیوسته که از دروازه‌بان یک مهره بازی‌ساز و قابل استفاده در جریان بازی تیم‌ها ساخته است. همین نکته باعث شده تعریف از «دروازه‌بان ریسک پذیر» تغییر کند و بسیاری مربیان ترجیح بدهند دروازه‌بان تیمشان به جای مهارهای مطمئن، بیشتر در سازوکار هجومی تیم ایفای نقش کنند. نام‌هایی نظیر چیلاورت، فابین بارتز، خورخه کامپوس و رنه هیگوئیتا به نوبه خود جالب‌انگیزترین دروازه‌بان‌های جهان فوتبال به حساب می‌آمدند اما در فوتبال مدرن، جایی برای چنین نام‌هایی باقی می‌ماند؟
یکی از 11 تا
وقتی رنه هیگوئیتا، سال 2008 در مصاحبه با رویترز اعلام کرد وظیفه دروازه‌بان بیشتر از بازیکنان با لباس یکدست حاضر در سبک بازی تیم، سرگرم کردن هواداران است، پپ گواردیولا آماده می‌شد تا با تکیه بر سنگربان اسپانیایی و جوان تیمش، جام قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را از چنگ تیم تحت هدایت فرگوسن برباید. تیم فرگی روی خط دروازه‌اش ادوین فن‌درسار را می‌دید و مدافع عنوان قهرمانی بود. از آن پس، دروازه‌بان یکی از 11 بازیکن به حساب نیامده است!
به عبارت درست‌تر، دروازه‌بان سال‌هاست یکی از بازیکنان اصطلاحاً «اوتفیلدر» است که اگرچه لباسی به رنگ متفاوت بر تن می‌کند و حق استفاده از دست را دارد اما وظایفش چندان تغییری با مدافعان مرکزی تیم و در برخی تیم‌ها با بازی‌ساز حاضر در میانه میدان ندارد.
در تصویر بالا، نقطه‌هایی از زمین را می‌بینید. رنه هیگوئیتا به‌عنوان سنگربان تیم ملی کلمبیا در جام‌جهانی 1990، توپ را با پا لمس کرده است و در این تصویر، حتی لمس توپ در نیمه زمین حریف هم دیده می‌شود! در میان این لمس توپ‌ها، ضربات کاشته، پرتاب اوت، کرنر و ضربات پنالتی به حساب نمی‌آید و همگی در جریان بازی به ثبت رسیده‌اند؛ زمانی که توپ در گردش بوده است.
آغاز پروژه جدید
اونانا یکی از بارزترین نمونه‌های چنین دروازه‌بان‌هایی در فوتبال مدرن اروپاست. نه به آن معنا که تلاش می‌کند هافبک‌های تیم حریف را دریبل کند یا در میانه میدان برای پاس‌کاری با هافبک‌های هم‌تیمی حاضر شود. بلکه او سنگربان ریسک‌پذیری است که به پیاده‌سازی سبک بازی مبتنی بر آغاز حمله از آخرین فاز دفاعی تیم کمک شایانی خواهد کرد. همان تاکتیکی که اریک تن‌هاخ مایل بود در کنار «پرس بالا» در منچستریونایتد پیاده کند اما نسبتاً ناموفق بود.
پسرفت واضح دخیا
از طرف مقابل، داوید دخیا که خود از ابتدای حضورش در اولدترافورد سنگربان مطمئنی بود و با مهارهای مطمئن نقشی به‌سزا در سرپا نگه داشتن تیم تحت هدایت سرمربیان مختلف برای حضور در نیمه بالایی جدول ایفا کرد، از آغاز فصل 19-2018 دیگر همان سنگربان مطمئن هم نیست! صدالبته در طول یک دهه، داوید به‌خوبی از قفس توری شیاطین سرخ محافظت کرد و زمان آن فرا رسیده بود که جای خود را به سنگربان جوان‌تری بدهد.
تصویر زیر، عملکرد داوید دخیا به ازای میانگین شوت‌های شلیک شده به سمت چارچوب دروازه‌اش در طول فصل‌های حضور در اولدترافورد را نشان می‌دهد و واضح است فصل 18-2017 «دِیو سیو» بهترین عملکرد را از این نظر داشت و بدترین عملکردش مربوط به فصل 21-2020 بود.
فصل گذشته، اریک تن‌هاخ در تور پیش‌فصل تیمش به وضوح اعلام کرد: «من در تمامی نقاط زمین از جانب تیمی که تحت هدایت دارم، خلاقیت و ایفای نقش در سبک بازی تیم را خواستارم.» داوید دخیا به‌وضوح در طول فصل گذشته نتوانست از این منظر انتظارات را برآورده کند. البته با حضور زوج واران و مارتینس در قلب خط دفاع هم نشان داد عملکرد دخیا در بازی‌سازی، ارتباطی به حضور هری مگوایر یا ویکتور لیندلوف نداشته است.
مکمل هافبک‌های خلاق یونایتد
حضور اونانا در ترکیب تیمی که بهترین و خلاق‌ترین بازیکنان از جمله برونو فرناندس، لوک شاو، لیساندرو مارتینس و کاسمیرو را در میانه میدان و خط دفاعی دارد، سبک بازی تیم تحت هدایت تن‌هاخ را به کمال خواهد رساند. اضافه شدن بازیکنی که توانایی حفظ توپ در محوطه جریمه خودی و کمی جلوتر از آن به جز مدافعان مرکزی و کناری را داشته باشد، نیاز منچستریونایتد بود و حضور اونانا انقلابی در تئاتر رویاها ایجاد خواهد کرد.
انقلاب در تئاتر رویاها
لیگ برتر انگلیس، این روزها خانه پرسینگ در زمین فوتبال شناخته می‌شود و 8 از 20 تیم حاضر در 5 لیگ معتبر اروپایی از نظر بهترین عملکرد در «های ترن‌اوور»، انگلیسی بودند و میانگین این رقابت در مقایسه با سایر لیگ‌ها، با نشان دادن عدد 16.04 به‌ازای هر بازی، بهترین بود. اونانا مهره گمشده منچستریونایتد در سال‌های اخیر بوده و با بازی کردنش به همان سبکی که تن‌هاخ و مربیان مدرن‌تر فوتبال اروپا می‌پسندند، شایستگی پرداخت پنی به پنی مبلغ انتقالش به تئاتر رویاها را داشت.
مهره گمشده یونایتد
فصل گذشته، میانگین دقت ارسال پاس در نیمه زمین خودی توسط اونانا 93.8 درصد به ثبت رسید و اگر چه پرسینگ در سری آ تفاوت فاحشی با عملکرد تیم‌های لیگ برتری از این نظر دارد، تنها عملکرد 12 سنگربان دیگر (با حضور در حداقل هزار دقیقه از بازی‌های فصل) از اونانا در میان تیم‌های حاضر در 5 لیگ معتبر فوتبال اروپا بهتر بود.
با نگاهی به عملکرد اونانا در فینال لیگ قهرمانان اروپا، مشخص می‌شود کیفیت او تا چه اندازه بالاست.
مرور فینال لیگ قهرمانان
تصویر زیر صحنه‌ای فریز شده از بازی فینال لیگ قهرمانان اروپای فصل گذشته است. اونانا در مقابل 3 بازیکن منچسترسیتی که برای گرفتن توپ از او تلاش می‌کنند، با ارسال پاسی بلند به مقصد یک سوم دفاعی تیم حریف، نه‌تنها لائوتارو مارتینس را به دقت مثال‌زدنی صاحب توپ می‌کند، بلکه بیش از نیمی از بازیکنان منچسترسیتی را هم از جریان بازی خارج کرده و یکی از جدی‌ترین موقعیت‌های اینتر مقابل سیتی را زمینه‌سازی می‌کند.این موقعیت البته با شاهکار لوکاکو و درخشش ادرسون در سمت دیگر زمین، راه به جایی نیافت.
پپ پیش از بازی فینال فصل گذشته در مصاحبه با سی‌بی‌اس گفته بود: «حضور سنگربانی چون اونانا در تیم رقیب، نه‌تنها این اجازه را به شما نمی‌دهد به‌خوبی پرسینگ را اجرا کنید، بلکه این کار را بسیار برایتان ریسک‌پذیر می‌کند.» حالا کافی است چنین صحنه‌ای را با حضور مارکوس رشفورد درحال هجوم بردن به سمت دروازه رقیب با حضور یک مهاجم تمام‌کننده تمام‌عیار کنار دستش در محوطه جریمه حریف تصور کنید؛ تیمی که فصل گذشته بیشترین ایجاد موقعیت (102) و بیشترین گل زده (9) از چنین مسیری را در میان تیم‌های لیگ برتر انگلیس به ثبت رساند.
ریسک بیشتر، پاداش ارزشمندتر
تصویر دیگری از ریسک‌پذیری اونانا، در صحنه زیر به اثبات می‌رسد. او بلافاصله پس از دریافت گل نخست بازی و در حالی که ارلینگ هالند در کمین توپ‌گیری است، غول نروژی را از جریان بازی حذف می‌کند و تنها یک پاس تک ضرب از جانب هافبک اینتر (در منچستریونایتد برونو، کاسمیرو، اریکسن و بازیکنان جدید قادر به ایفای این نقش خواهند بود) کافی است تا تعداد بازیکنان جا مانده در نیمه زمین خودی، به 4 نفر افزایش پیدا کنند.
اونانا به بازی تحت هدایت تن‌هاخ عادت دارد و سال‌های حضورش در اینتر باعث شده هم تجربه بیشتری نسبت به سال‌های حضور در آژاکس کسب کند و هم قابلیت‌هایش را بیش از پیش مقابل حریفان آماده‌تر به نمایش بگذارد. نباید فراموش کرد در جام‌جهانی قطر، اونانا در همان تک بازی که به میدان رفت توانست رکورد لمس توپ توسط دروازه‌بان خارج از محوطه جریمه را بشکند (26 لمس توپ خارج از محوطه جریمه مقابل سوئیس).
رکوردشکنی که خوش‌یمن نبود
همین عامل باعث شد ریگوبرت سانگ او را از ترکیب تیم ملی به سبب ریسک پذیری بالا و عدم انعطاف پذیری (!) کنار گذاشته و خداحافظی‌اش از بازی‌های ملی را رقم بزند. در دیدار مقابل سوئیس، تعداد لمس توپ‌های اونانا در «جریان بازی» به 46 رسید. نباید فراموش کرد در فوتبال مدرن، ریسک‌پذیری بیشتر ضامن پاداش بزرگ‌تری خواهد بود!
در پایان مقایسه عملکرد دخیا و اونانا در طول بازی‌های فصل گذشته منچستریونایتد و اینتر از نظر تاثیرگذاری بر سبک بازی تیم و لمس توپ در جریان بازی، خالی از لطف نیست. این نکته را باید صدالبته پس از حضور اونانا در منچستریونایتد و به پایان رساندن یک فصل در پیراهن این تیم، مقابل همان حریفانی که دخیا مقابلشان به میدان رفته، مقایسه کرد.
اونانا شاید در نخستین فصل حضورش با پیراهن منچستریونایتد کمی به دردسرهای قابل انتظار بر بخورد اما بازگشت لیساندرو به قلب خط دفاع و تکیه دوباره بر واران با تجربه خداحافظی کرده از بازی‌های ملی، کمی اونانا را از بابت نخستین فصل حضورش در لیگ برتر و تحمل فشار این بازی‌ها تسکین خواهد داد. فراموش نکنید تن‌هاخ به بازیکنان مورد اعتمادش به اندازه کافی زمان خواهد داد.
