اختصاصی ورزش نیوز؛ زندگینامه ژاوی هرناندز

ژاویِر هرناندز کروز (به اسپانیایی: Xavier Hernández Creus) (زادهٔ ۲۵ ژانویهٔ ۱۹۸۰) که با نام ژاوی شناخته شده؛ بازیکن پیشین فوتبال و مربی فوتبال اهل اسپانیا است که هدایت باشگاه بارسلونا را به عنوان سرمربی برعهده دارد. او در دوران حرفه‌ای خود در پست هافبک مرکزی و در نقش بازی‌ساز برای باشگاه بارسلونا و تیم ملی اسپانیا بازی می‌کرد که در اواخر پس از پیوستن به السد قطر، در سال ۲۰۱۹ بازنشسته شده و به مربی‌گری روی‌آورد. ژاوی یکی از بهترین هافبک‌های تاریخ فوتبال کنار آندرس اینیستا شمرده می‌شود و نیز بهترین بازیکن اسپانیایی در فوتبال به‌شمار می‌رود.

ژاوی از سن ۱۱ سالگی فوتبال را شروع کرد و به عضویت در لاماسیا درآمد. او نخستین بازی خود را برای تیم بارسلونا در ۱۸ اوت ۱۹۹۸، مقابل مایورکا انجام داد و تا زمان جدا شدن از این تیم پس از ۱۷ سال، در ۷۰۰ بازی حضور داشت، ۸۵ بار گلزنی کرد و بیش از ۱۵۰ پاس گل داد. او به دلیل مهارت بالا در پاس‌کاری، کنترل توپ، دید، خلق موقعیت، کارهای تیمی و شیوه بازی تیکی تاکا به شهرت رسید و ۳۱ قهرمانی باشگاهی و ملی را به دست آورد تا پس از آندرس اینیستا پرافتخارترین بازیکن اسپانیایی در فوتبال نامیده شود.

او در سال ۲۰۰۹ سومین بازیکن سال جهان شد و در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ نیز در جایگاه سومین بازیکن سال اروپا قرار گرفت. ژاوی تا مدتی بهترین هافبک جهان به‌شمار می‌رفت، به گونه‌ای که در ۲۰۰۸ از سوی یوفا جایزه بهترین هافبک سال اروپا و در سال‌های ۲۰۰۸، ۲۰۰۹، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱، به مدت چهار سال پیاپی، فدراسیون تاریخ و آمار فوتبال او را به عنوان بهترین بازی‌ساز سال جهان برگزید. همچنین نام او پنج بار در لیست تیم منتخب سال یوفا و شش بار در تیم منتخب سال فیفا قرار گرفت.

ژاوی در رده ملی همراه با تیم ملی زیر ۲۳ سال اسپانیا به نایب‌قهرمانی در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی رسید و به تیم ملی بزرگسالان اسپانیا دعوت شد. او پس از آن ۱۳۳ بار برای اسپانیا به میدان رفت و تأثیر زیادی در موفقیت‌های بزرگ تیم ملی کشورش (قهرمانی در جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی و قهرمانی جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲) داشت. ۹۲ درصد پاس‌های او در جام جهانی ۲۰۱۰ درست بود و در لیست بازیکنان منتخب جام جهانی جای گرفت. ژاوی همچنین با درخشش خود بهترین بازیکن یورو ۲۰۰۸ و تنها بازیکنی شد که در فینال دو جام ملت‌های اروپا (۲۰۰۸ و ۲۰۱۲) دو بار پاسِ گل داده‌است. او با قهرمانی در یورو ۲۰۱۲ جایزه شاهدخت آستوریاس در ورزش را دریافت کرد و پس از ناکامی لاروخا در جام جهانی ۲۰۱۴ از تیم ملی اسپانیا کناره‌گیری کرد.

کودکی، زندگی شخصی و ورود ژاوی به فوتبال

ژاوی هرناندز فرزند خواکین هرناندز است، بازیکن سابق باشگاه سابادل. ژاوی در سن 11 سالگی مسیر پدرش را در پیش گرفت و وارد آکادمی مشهور بارسلونا یعنی لاماسیا شد. ژاوی در لاماسیا الفبای فوتبال را یاد گرفت و اولین قدم بزرگ در دوران حرفه ای خودش را برداشت. طی سال های آینده، او به مرور پیشرفت کرد و پس از راهیابی به سطوح بالاتر تیم های پایه، سال 1997 وارد تیم ب بارسلونا شد. در همان زمان میلان به جذب ژاوی ابراز علاقه کرده بود و اگر به خاطر مادر این بازیکن (ماریا) نبود، او از همان ابتدا مسیر دیگری را در پیش می گرفت. زمانی که ژاوی در آستانه انتقال به میلان قرار داشت، مادر او به شدت عصبانی شد و پدر بازیکن را تهدید کرد که اگر ژاوی بارسا را ترک کند، از او طلاق می گیرد!

او خیلی زود به یک مهره کلیدی در تیم ب تبدیل شد و اولین دستاورد فوتبالی اش رساندن این تیم به سگوندا دیویژن (سطح دوم فوتبال اسپانیا) بود. اولین بازی ژاوی برای بارسلونا در سن 18 سالگی او رقم خورد، زمانی که در کوپا کاتالونیا مقابل لیدا به میدان رفت. لوئیس فن خال هلندی کسی بود که برای اولین بار جرئت و شهامت بازی دادن به ژاوی جوان را از خودش نشان داد و اسپانیا و بارسلونا را با یکی از بهترین هافبک های تاریخ فوتبال آشنا کرد. ژاوی در سوپرکاپ اسپانیا مقابل مایورکا گلزنی کرد و اولین بار طعم گلزنی با لباس بلوگرانا را چشید.

همسر و فرزندان ژاوی

ژاوی هرناندز سال 2012 با نوریا کنیرا ملاقات کرد و سال 2013 با او ازدواج کرد. نوریا در زمینه مد و لباس فعالیت می کند و فارغ التحصیل رشته روزنامه نگاری است. سال 2016 اولین فرزند این زوج به دنیا آمد، دختری به نام آسیا. سال 2019، دومین فرزند آنها یعنی دن متولد شد.

دوران ورزش حرفه‌ای ژاوی هرناندز

ژاوی پرورش یافته و معرفی شده آکادمی مشهور بارسلونا یعنی لاماسیا است؛ او در کنار ستاره‌های دیگری چون لیونل مسی، آندرس اینیستا و سرخیو بوسکتس همگی از لاماسیا آمدند تا یکی از بهترین نسل‌های تاریخ بلوگرانا را تشکیل دهند.

ژاوی در بارسلونا

اولین بازی ژاوی در لالیگا در اکتبر 1998 مقابل والنسیا رقم خورد. او به مرور هم برای تیم اصلی بازی کرد و هم برای تیم ب. هافبک جوان تیم فن خال در این تیم درخشید و به یکی از ارکان اصلی قهرمانی لالیگا 1999 تبدیل شد؛ فصلی که عنوان پدیده سال را هم به خودش اختصاص داد. مصدومیت پپ گواردیولا، کاپیتان آن سال های بارسلونا به ژاوی این فرصت را داد تا به مرور به بازیساز اصلی بارسلونا تبدیل شود.

سال های اولیه حضور ژاوی در بارسلونا به هیچ عنوان آسان نبود. بارسلونا در معرض ورشکستگی قرار داشت و دست و پا می زد تا جایگاه خودش را در میان تیم های برتر اروپا و اسپانیا حفظ کند. ژاوی طی سال های اولیه حضورش در ترکیب اصلی بارسلونا با مربیان زیادی کار کرد و معمولا پستش به خط دفاعی نزدیک تر بود. او طی دو فصل آمار 7 گل و 20 پاس گل را ثبت کرد و اولین گلش در ال کلاسیکو در مارس 2002 از راه رسید.

ژاوی در فصل 05-2004 به کاپیتان دوم بارسلونا (پشت سر کارلس پویول) تبدیل شد؛ زمانی که فرانک رایکارد به این تیم آمده بود تا نسل طلایی باشگاه پایه ریزی شود. بارسلونا تحت هدایت فرانک رایکارد و حضور دائمی ژاوی در ترکیب و صد البته ظهور آندرس اینیستای جوان به قحطی جام 5 ساله خودش خاتمه داد و قهرمانی در لالیگا و سوپرکاپ اسپانیا را جشن گرفت. ژاوی سال 2005 به عنوان بازیکن اسپانیایی برتر سال برگزیده شد.

فصل 06-2005 می توانست برای همیشه داستان ژاوی را تمام کند. هافبک اسپانیایی بارسلونا در ابتدای آن فصل در تمرینات آسیب دید و رباط صلیبی اش پاره شد. او ماه ها دور مانده بود اما بلوگرانا با رهبری رونالدینیو و ظهور پدیده ای به نام لیونل مسی، به پیشروی خودش ادامه داد. ژاوی سرانجام در جریان فینال لیگ قهرمانان 2006 در پاریس مقابل آرسنال به میادین برگشت و در نهایت اولین قهرمانی لیگ قهرمانان خودش را جشن گرفت.

ژاوی در مسیر تبدیل شدن به بهترین هافبک اروپا قرار داشت اما افت تیم فرانک رایکارد، واگذار کردن تخت سلطنت لالیگا به رئال مادرید و در نهایت خروج سرمربی هلندی می توانست همه چیز را خراب کند. ژاوی به یورو 2008 رفت، همراه با تیم ملی اسپانیا قهرمان شد و عنوان بهترین بازیکن جام را به خودش اختصاص داد. این درخشش باعث شد بایرن مونیخ برای جذب او دست به کار شود اما سرمربی تازه کار آن زمان بارسلونا و هم تیمی سابقش یعنی پپ گواردیولا او را راضی کرد که در بارسا بماند. این شروعی بود بر بهترین سال های ژاوی و باشگاه بارسلونا.

ژاوی نقش عمده ای در شش گانه تاریخی فصل 09-2008 ایفا کرد و در جریان ال کلاسیکوی تاریخی 6-2، 4 پاس گل به هم تیمی هایش داد. ژاوی به بارسلونا کمک کرد تا به فینال لیگ قهرمانان اروپا 2009 برسد و آنجا پاس گل دوم تیمش را برای لیونل مسی ارسال کرد و در نهایت دومین قهرمانی لیگ قهرمانان را تجربه کرد. به پاس این عملکرد، ژاوی عنوان بهترین هافبک سال یوفا را به خودش اختصاص داد و در لالیگا و لیگ قهرمانان عنوان بهترین پاسور را کسب کرد. پپ گواردیولا در مورد ژاوی آن زمان گفت:

ژاوی بازیکنی است که DNA بارسلونا را داردو کسی که سلیقه لازم برای فوتبال زیبا را دارد، متواضع است و به باشگاهش وفادار است. از اولین لحظه ای که بازی او را دیدم می دانستم که او برای مدت طولانی مغز متفکر بارسلونا خواهد بود.

سر الکس فرگوسن هم راجع به همکاری ژاوی و اینیستا که به «ژاویستا» شهرت یافته بودند گفت:

فکر نمی کنم ژاوی و اینیستا حتی یک بار در زندگی خودشان توپ لو داده باشند. آنها می توانند تا صبح با هم پاسکاری کنند؛ آنها حس چرخ و فلک سوار شدن را به شما می دهند و شما را با سرگیجه خودتان رها می کنند.

درخشش ژاوی به حدی رسید که او به لیست نفرات برتر توپ طلا راه پیدا کرد؛ در حقیقت سال 2010 هیچ بازیکن غیر بارسایی رتبه بهتری نسبت به ژاوی در توپ طلای فرانس فوتبال کسب نکرد، جایی که ژاوی پشت سر لیونل مسی و آندرس اینیستا در رده سوم ایستاد.

ژاوی در سال 2011 به رکورددار بازی برای بارسلونا تبدیل شد، رکوردی که بعدها توسط لیونل مسی شکسته شد. تیم رویایی پپ گواردیولا با حضور ژاویستا و لیونل مسی باز هم به فینال لیگ قهرمانان اروپا رسید، جایی ژاوی باز هم پاس گل داد و بارسلونا دوباره با شکست منچستریونایتد، قهرمان لیگ قهرمانان اروپا لقب گرفت. ژاوی همان سال باز هم در رای گیری توپ طلای فرانس فوتبال سوم شد.

فصل آخر پپ گواردیولا در بارسلونا (12-2011) با ظهور تیاگو آلکانتارا و بازگشت سسک فابرگاس همراه شد، بازیکنانی که همه انتظار داشتند به ژاویستای بعدی این تیم تبدیل شوند. ژاوی همچنان به نقش آفرینی خودش به عنوان مغر متفکر بارسلونا ادامه داد و بهترین آمار گلزنی خودش را در این تیم به ثبت رساند.

پس از خروج پپ گواردیولا چیز زیادی در بارسلونا عوض نشد چون تیتو ویلانووا یکی از هجومی ترین تیم های تاریخ بلوگرانا را ساخته بود. ژاوی در اکثر بازی ها کاپیتان تیمی بود که در نهایت با 100 امتیاز قهرمان لالیگا شد. ژاوی در ژانویه 2014 از رکورد 700 بازی برای بارسلونا عبور کرد و پس از گذراندن سال های پر از جام، پس از مدت ها فصل را بدون جام به پایان رساند. ژاوی قصد داشت در پایان همان فصل از بارسلونا جدا شود اما ورود لوئیز انریکه و وعده های این سرمربی، ژاوی را متقاعد کرد که یک سال دیگر در بارسلونا بماند. پس از جدایی کارلس پویول، ژاوی به عنوان کاپیتان اول بارسلونا که مثلث رویایی MSN را در اختیار داشت، نقش آفرینی کرد و نمی توانست خداحافظی بهتری برای خودش متصور شود. فصل 15-2014 با قهرمانی پنجم بارسلونا در لیگ قهرمانان اروپا پس از شکست یوونتوس در فینال برلین به پایان رسید؛ جام هایی که ژاوی در 4 عدد از آنها نقش ایفا کرده بود. ژاوی باز هم سه گانه گرفت و پس از 17 سال و 767 بازی، بارسلونا را به مقصد السد قطر ترک کرد.

ژاوی در تیم ملی اسپانیا

ژاوی در المپیک 2000، جام جهانی 2002، یورو 2004، جام جهانی 2006، یورو 2008، جام کنفدراسیون های 2013، جام جهانی 2010، یورو 2012، جام کنفدراسیون های 2013 و در نهایت جام جهانی 2014 با پیراهن تیم ملی اسپانیا هب میدان رفت. او همچنین بخشی از تیم ملی جوانان اسپانیا بود که سال 1999 قهرمان جهان شد. اولین سرمربی ای که در تیم ملی بزرگسالان اسپانیا به ژاوی فرصت بازی داد، خوزه آنتونیو کاماچو بود؛ کسی که سال 2000 ژاوی را به اردوی لاروخا دعوت کرد.

ژاوی در یورو 2008 پس از شکست آلمان در فینال، عنوان قهرمانی و عنوان بهترین بازیکن جام را کسب کرد. او نقش بسیار حیاتی در کسب اولین قهرمانی اسپانیا در یورو از سال 1964 ایفا نمود. او در بازی نیمه نهایی مقابل روسیه گلزنی کرد و پاس گل قهرمانی را هم برای فرناندو تورس ارسال کرد.

ژاوی همراه با رفیق قدیمی اش یعنی آندرس اینیستا راهی جام جهانی 2010 آفریقای جنوبی شد و در نهایت به بزرگترین جایزه موجود در دنیای فوتبال دست پیدا کرد. ژاوی طی آن تورنمنت در تیم منتخب قرار گرفت، بیشترین پاس دقیق را داشت و در فینال مقابل هلند 15 کیلومتر دوندگی داشت. ژاوی دو پاس گل بسیار مهم در مراحل حذفی هم ارسال کرد تا داوید ویا و کارلس پویول دو گل از مهم ترین گل های تاریخ فوتبال اسپانیا را به ثمر برسانند.

ژاوی در یورو 2012 هم همراه با آندرس اینیستا در نقش قلب تپنده اسپانیا ظاهر شد و پس از شکستن رکورد بیشترین پاس صحیح در تاریخ یورو، دو پاس گل هم در فینال این رقابت ها مقابل ایتالیا برای هم تیمی هایش ارسال کرد و برای دومین بار بر قله فوتبال قاره سبز ایستاد.

ژاوی سرانجام در جام جهانی 2014 پس از حذف اسپانیا در مرحله گروهی، تصمیم گرفت از فوتبال ملی خداحافظی کند. بخش زیادی از کارشناسان از ژاوی به عنوان بهترین بازیکن تاریخ اسپانیا یاد می کنند، کسی که در مهم ترین موفقیت های تیم ملی اسپانیا نقش حیاتی ایفا کرد و طی 14 سال 133 بار برای کشورش به میدان رفت.

ژاوی در السد قطر

ژاوی که تصمیم گرفته بود بخش پایانی فوتبالش را در جایی به غیر از بارسلونا تجربه کند، در می 2015 به باشگاه قطری السد پیوست و یکی از سفیران این کشور برای میزبانی جام جهانی 2022 بود. ژاوی در قطر هم به تمام افتخارات داخلی ممکن رسید و تنها جامی که نتوانست آن را کسب کند، لیگ قهرمانان آسیا بود.

ژاوی طی دوره حضور خودش در السد چند بار به ایران سفر کرد و با تیم های استقلال و پرسپولیس رو به رو شد. موفق ترین فصل آسیایی ژاوی در السد سال 2018 رقم خورد اما در نهایت این پرسپولیس بود که در نیمه نهایی السد را حذف کرد و ژاوی و یارانش دست خالی به قطر برگشتند. جالب است که آخرین بازی دوران حرفه ای ژاوی هم در ورزشگاه آزادی تهران و مقابل پرسپولیس رقم خورد، دیداری که در سال 2019 برگزار شد و پایانی بود بر 21 سال حضور پرافتخار ژاوی در فوتبال حرفه ای.

ژاوی هرناندز در دوران سرمربی‌گری

مسیر دوران سرمربیگری ژاوی، در حقیقت عکس مسیر دوران بازیگری او بود. ژاوی در می 2019 به عنوان سرمربی السد انتخاب شد. ژاوی در قطر همه افتخارات داخلی را کسب کرد اما پس از کسب 7 جام و دو حذف از لیگ قهرمانان در مراحل نهایی مقابل الهلال و پرسپولیس، باز هم در کسب معتبرترین جام قاره آسیا ناکام ماند. ژاوی السد را در نوامبر 2021 ترک کرد تا هدایت بارسلونا را پس اخراج رونالد کومان بر عهده بگیرد.

ژاوی در یکی از سخت ترین فصول تاریخ بارسلونا هدایت این تیم را در دست گرفت. او از همان ابتدا قوانین سخت گیرانه ای در تمرینات بارسلونا حاکم کرد و اولین بازی خودش روی نیمکت این تیم را با پیروزی مقابل اسپانیول شروع کرد. ژاوی در اولین ماموریت غیرممکن خودش یعنی صعود از مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا که با توجه به نتایج تیم کومان بسیار سخت شده بود، ناکام ماند و بارسلونا تحت هدایت او راهی لیگ اروپا شد.

عملکرد ژاوی در نخستین فصل حضورش روی نیمکت بارسلونا در لالیگا کاملا جای دفاع دارد، او تیم بحران زده کومان را در رده نهم جدول تحویل گرفت و پس از یک دوره چند ماهه پرفراز و نشیب شامل پیروزی های بزرگ مقابل اتلتیکو مادرید، رئال مادرید، اتلتیک بیلبائو، والنسیا و … این تیم را به عنوان نایب قهرمانی لالیگا رساند.

اولین فصل ژاوی در لیگ اروپا اما خوب پیش نرفت. بارسلونا پس از حذف گالاتاسارای و ناپولی، مقابل آینتراخت فرانکفورت در نیوکمپ مملو از تماشاگر آلمانی شکست خورد و از دور رقابت ها کنار رفت.

فصل 23-2022 اولین فصلی بود که ژاوی طی آن از ابتدا هدایت بارسلونا را بر عهده داشت. ژاوی از خوان لاپورتا یک تیم رقابتی خواسته بود و پس از تابستان اهرم ها، بازیکنانی مانند روبرت لواندوفسکی، ژول کونده، رافینیا و فرانک کسیه به ترکیب تیم ژاوی اضافه شدند. بارسلونای ژاوی در لیگ قهرمانان اروپا اسیر بدشانسی و بی تجربگی بازیکنانش شد و پس از مصدومیت مدافعان اصلی خودش در شکست دادن اینتر و بایرن مونیخ ناکام ماند و برای دومین سال متوالی پس از حذف در دور گروهی، به لیگ اروپا رفت. در لیگ اروپا هم بارسلونا در همان مرحله پلی آف توسط منچستریونایتد حذف شد تا عملکرد قابل قبولی در مسابقات اروپایی نداشته باشد.

در لالیگا اما بارسلونا با عملکرد فوق العاده خود یکی از بهترین فصل های تاریخ باشگاه را سپری کرد. بارسلونا با ثبت بهترین خط دفاع لالیگا و رکورد های متعدد تدافعی و برد های یک بر صفر توانست با اختلاف فاحش نسبت به رئال مادرید قهرمان لالیگا شود. روند امتیازگیری ژاوی روی نیمکت بارسلونا در لالیگا با عملکرد پپ گواردیولا و لوئیز انریکه قابل مقایسه است. بارسلونا همچنین با ژاوی توانست در این فصل سوپر جام اسپانیا را هم با شکست رئال مادرید در ریاض ببرد.

رکوردهای مهم و دانستنی‌های جالب در خصوص ژاوی

برخی از رکوردها و شنیدنی‌های جالب در خصوص ژاوی به شرح زیر است:

8 قهرمانی لالیگا

3 قهرمانی کوپا دل ری

6 قهرمانی سوپرکاپ اسپانیا

4 قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا

2 قهرمانی جام باشگاه های جهان

1 قهرمانی جام جهانی

2 قهرمانی یورو

4 عنوان بازیساز سال

حضور در تیم رویایی فرانس فوتبال (تیم منتخب تاریخ)

مهم‌ترین نقل قول‌های ژاوی

در ادامه برخی از مهم‌ترین نقل قول‌های مربوط به ژاوی طی سالیان مختلف را باهم مرور می‌کنیم:

1- اگر به اندازه نفس کشیدن موفقیت را می خواهید، آن گاه انسان موفقی خواهید بود

2-  خیلی دوست داشتم بازیکن سریع تر و فیزیکی تری باشم؛ این مغزم بود که مرا نجات داد

3-  زمانی که توپ را لمس می کردم، می دانستم که به همانجایی می رود که من می خواهم

4- تیمی که توپ را در اختیار دارد، ارباب زمین مسابقه خواهد بود؛ این فلسفه کرویف است

5-  لیونل مسی بی شک و تردید بهترین بازیکن تاریخ فوتبال است

6- اسکولز یک الگو بود و از نظر من بهترین هافبک 15-20 سال اخیر فوتبال

ژاوی که از سال 2019 سرمربیگری را آغاز کرده، تا سال 2024 با باشگاهش قرارداد دارد و باید دید در ادامه دوران فوتبالی Xavi Hernandez دستخوش چه رخدادها و اخباری شده و به عروسک گردان کدام یک از عناوین ملی و باشگاهی مهم در فوتبال دنیا دست پیدا می‌کند.